ေရသန္႔ေပးျခင္းျဖင့္ ကေလးေသာင္းဂဏန္းကုိ ကယ္ပါ

သံဆန္ခါျခားေနသည့္ ကေလးငယ္ႏွစ္ဦး ၾကင္ၾကင္နာနာျဖင့္ ေရတိုက္ေနသည္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပန္းဆိုးတန္း ဆိပ္ကမ္း ကူးတို႔သေဘၤာေပၚ တြင္ ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု − လင္းဘိုဘို/အီးပီေအ)

မတ္လပိုင္းမွစ၍ အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္လာမႈႏွင့္ အတူ ကေလးသူငယ္မ်ား ၀မ္းပ်က္ ၀မ္းေလွ်ာ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိၿပီး အမ်ားစုမွာ ေရရွားပါးၿပီး ေရသန္႔ မရရွိေသးေသာ အရပ္ေဒသမ်ား မွျဖစ္သည္။ ေရျပႆနာကို အစိုးရအေနျဖင့္ ေကာင္းစြာကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မႈ အားနည္းေနသလို လူမႈအဖဲြ႕အစည္း အသီးသီးက လွဴဒါန္းရာ၌လည္း ေရရွည္စီမံကိန္း မျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ထိေရာက္မႈမရွိဘဲ ေရျပႆနာ အခက္အခဲမွာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ျဖစ္ေပၚေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎၏ ေနာက္ဆက္တဲြ က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ားကို ေဒသခံမ်ား ခံစားေနၾကရျခင္းျဖစ္သည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္အပါအ၀င္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးရွိ ေရရွားပါးေသာ အရပ္ေဒသမ်ား၌ ကေလးသူငယ္မ်ား ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေနသကဲ့သို႔ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ကယားျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တို႔ရွိ ၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်းရြာမ်ား၌လည္း အဆိုပါေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာအခ်ဳိ႕၏ ေဖာ္ျပခ်က္အရသိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ကေလးသူငယ္မ်ားမွာ ေသာက္သံုးေရ မသန္႔ရွင္းမႈေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ကေလးသူငယ္ေပါင္း ၁၂,၀၀၀ ခန္႔မွာ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာေရာဂါျဖင့္ ေသဆံုးေနၾကၿပီး ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလး သူငယ္မ်ား ေသဆံုးမႈ၏ ဒုတိယအမ်ားဆံုးမွာလည္း ၎ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႕ (WHO) မွ သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။

‘‘ကေလးက ငါးလသားပဲ ရွိေသးတယ္။ ႏို႔ဘူးထဲကိုေရာတဲ့ေရ မသန္႔လို႔ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျဖစ္တာလို႔ ဆရာ၀န္က ေျပာတယ္’’ ဟု လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေရႊ လင္ပန္းရြာ၊ ၁၅ ရပ္ကြက္တြင္ေနထိုင္သူ အသက္ ၂၂ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးမိခင္ မေစာမြန္မြန္ေအးကဆုိသည္။

အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ငါးေသာင္းေက်ာ္ေနထိုင္သည့္ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ခုတင္အလံုး ၂၀ ၀န္းက်င္ ရွိေသာ ေဆး႐ံုအေဆာက္အအံုထဲ၌ ၎၏ ရင္ခြင္ပိုက္ ကေလးငယ္တစ္ဦးအား ဇြန္းျဖင့္ ေရတိုက္ေနရင္း ေျပာျပေနျခင္းျဖစ္သည္။

ေရေကာင္းေရသန္႔မရရွိမႈ ႏွင့္ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းမႈနည္းျခင္း၊ အစားအစာမသန္႔ရွင္းမႈမ်ားက ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျဖစ္ေစႏိုင္သည့္ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမ်ားျဖစ္၍ ယင္းေရာဂါျဖစ္ပြားပါက ခႏၶာကိုယ္တြင္း ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္ျခင္း၊ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းမ်ား ျဖစ္ပြားေစၿပီး အသက္ပင္ ဆံုး႐ံႈးႏိုင္သည္။

‘‘ကေလးသူငယ္ေတြက အရည္ခန္းေျခာက္မႈဒဏ္ကို ခံႏိုင္ရည္အားနည္းတဲ့အတြက္ ေသဆံုးမႈ ပိုမ်ားတာပါ။ အမ်ားစုကေတာ့ မသန္႔ရွင္းတဲ့ အစားအစာေတြ၊ ေရမသန္႔တာေတြေၾကာင့္မို႔ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ၿပီးေတာ့ လသားကေလးေတြဆိုရင္ ႏို႔ေဖ်ာ္တဲ့ေရ မသန္႔တာေတြေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္’’ ဟု ေျမာက္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္မွ အေထြေထြေရာဂါကု ေဒါက္တာေအာင္ေအာင္က ေျပာသည္။

ကမၻာေပၚတြင္ ႏွစ္စဥ္က ေလးသူငယ္ေပါင္း တစ္သန္းေက်ာ္မွာ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ ေရာဂါေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ံႈးေနရၿပီး ကေလးသူငယ္ ၂၀၀ ဦး လွ်င္ တစ္ဦးႏႈန္း အသက္ဆံုး႐ံႈး ႏိုင္ေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႕မွ သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။

‘‘NGO အႀကီးႀကီးေတြလို စီမံကိန္းေတြဆြဲၿပီးေတာ့ေတာ့ မလွဴႏိုင္ဘူးေပါ့။ ေရရွားတဲ့ေနရာေတြကို လွဴဒါန္းႏိုင္ေအာင္ေတာ့ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ မႏွစ္ကေနစၿပီး ေရလွဴတာ။ အလွဴရွင္ေတ ြ စုေပါင္းစပ္ေပါင္း လွဴၾကတဲ့သေဘာပါ။ ဒီေတာ့ အင္န္ဂ်ီအိုေတြလိုေတာ့ ေရရွည္စီမံကိန္းဆြဲၿပီး မလွဴႏိုင္ေသးဘူးေပါ့’’ဟု ၈၈မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔မွ မသက္သက္ေအာင္ကေျပာသည္။

ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း အသက္ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ား ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျဖစ္၍ ေဆး႐ံု တြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူၿပီး ေဆး႐ုံမွဆင္းသြားသူဦးေရမွာ ေျခာက္ဦးခန္႔ရွိေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ ထပ္မံ၍ ၁၀ ဦးခန္႔မွာ အဆိုပါ ေရာဂါျဖစ္ၿပီး ေဆး႐ံုသို႔ ေရာက္ရွိလာေၾကာင္းႏွင့္ ျဖစ္ပြားရာအရပ္ေဒသမ်ားမွာ ေရရွားပါးေသာ အရပ္ေဒသမ်ားျဖစ္ေသာ ဒလ၊ ေမွာ္ဘီ၊ ပဲခူး၊ ကြမ္းၿခံကုန္းဘက္မွျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကင္းကေလးေဆး႐ံုႀကီးမွ စံုစမ္းသိရသည္။

‘‘အသက္ငါးႏွစ္ေအာက္နဲ႔အထက္ ကေလးေတြ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျဖစ္ၿပီး ေဆး႐ံုမွာ လာျပၾကတယ္။ အဓိက က ေရမသန္႔ရွင္းမႈရယ္၊ မသန္႔ရွင္းတဲ့အစားအစာေတြ စားတာေၾကာင့္ျဖစ္တာမ်ားတယ္’’ ဟု အဆိုပါေဆး႐ံုမွ ကေလးဆရာ၀န္တစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးရွိ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္ႏွင့္ ေက်းရြာမ်ား၏ ျဖစ္ရပ္မ်ား ကဲ့သို႔ ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာ မ်ား၌လည္း ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ႀကံဳ ေတြ႕လာရေသာ ေရအခက္အခဲမွာ ယခုထက္တိုင္ ခံစားေနရဆဲ ျဖစ္ကာ အစိုးရမွလည္း ထိေရာက္စြာ လုပ္ကိုင္ေပးႏိုင္မႈ မရွိေသးေၾကာင္း ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္ ေဒသခံမ်ားကဆိုသည္။
‘‘စည္ပင္က စီမံကိန္းဆဲြၿပီး လုပ္ေနေပမယ့္ အလွည့္က်စနစ္နဲ႔ သြားေနေတာ့ ရြာေတြကို ေတာ္ေတာ္ မေရာက္ႏိုင္ဘူး။ မထိေရာက္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ပရဟိတေရလွဴတဲ့အဖဲြ႕ေတြ ရွိေပမယ့္လည္း သူတို႔က အၿမဲမလွဴႏိုင္ဘူး။ ဒီမွာက နိစၥဓူ၀ ေရက အၿမဲလိုအပ္ေနတာ’’ ဟု ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္မွ ေရကိစၥ အကူအညီေပးေနသူတစ္ဦးက ဆုိသည္။

ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေက်းရြာေပါင္း ၃၆၀ ေက်ာ္ ထဲမွ ေက်းရြာ ၇၀ ခန္႔မွာ ေန႔စဥ္ ေသာက္သံုးေရ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနၿပီး ယခုကဲ့သို႔ အပူရွိန္ျမင့္မားေနခ်ိန္တြင္ ေရျပႆနာ စတင္ႀကံဳေတြ႕ေနရၿပီး ေရသန္႔မရရွိျခင္း၏ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ယင္းေက်းရြာမ်ားရွိ အသက္ ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ားမွာ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။

‘‘၁၅ ရက္ေလာက္ေတာ့ရွိၿပီ။ ကေလးေတြ ေဆး႐ံုေရာက္ေနၾကတယ္။ ေညာင္ဦးနဲ႔ ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၾကားက ေက်းရြာေတြမွာ ေရမသန္႔လို႔ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာတာေတြျဖစ္ေနတာ။ ေရမသန္႔တာေၾကာင့္ရယ္၊ တစ္ကုိယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈေတြ နည္းတာ ေၾကာင့္လည္းပါမယ္။ ရြာေတြမွာ ငါးႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျဖစ္ေနၾကတယ္’’ ဟု ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္ မွ ေဒါက္တာေဇာ္မင္းလတ္က ဆုိသည္။

ျပည္တြင္းျပည္ပ အကူအညီေပးေရးအဖဲြ႕အစည္းမ်ားမွ အရပ္ေဒသမ်ားသို႔ ႏွစ္စဥ္လွဴဒါန္းၾကေသာ္လည္း ယင္းေရရွားပါးရာ အရပ္ေဒသအႏွံ႔သို႔ မေရာက္ရွိျခင္း ႏွင့္ လွဴဒါန္းရာ၌လည္း ႏွစ္ရွည္ စီမံကိန္းမ်ားေရးဆဲြ၍ မျပဳလုပ္ၾကျခင္းေၾကာင့္ ထိုအရပ္ေဒသမ်ား၌ ေရျပႆနာ ေျပလည္ျခင္းမရွိ၊ ထိေရာက္မႈ မရွိေၾကာင္း ေဆးပညာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ပညာရွင္အခ်ဳိ႕က သုံးသပ္ေျပာဆိုၾကသည္။

‘‘လွဴတယ္ဆိုတာကေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရရွည္ ျဖစ္ဖို႔ေတာ့ လိုတယ္။ စီမံကိန္းေတြဆဲြၿပီး စီမံကိန္း ကာလအထိပဲ လုပ္မယ္။ ဘာမွထပ္မလုပ္ဘူးဆိုရင္ နဂိုလို ျပန္ျဖစ္မွာပဲ’’ ဟု ကေလးသူငယ္ ရွင္သန္မႈႏွင့္ ဖံြ႕ၿဖိဳးမႈဌာန (ယူနီဆက္-ျမန္မာ) မွ အာဟာရပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေက်ာ္၀င္းစိန္က ေျပာသည္။

ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေဒသတြင္းလိုအပ္ေနေသာ ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ တစ္ၿမိဳ႕နယ္လွ်င္ သိန္းတစ္ေထာင္က်ပ္ႏႈန္းျဖင့္ ခ်ထားေပးေသာ္လည္း ဦးစားေပးလုပ္ငန္းမ်ားအျဖစ္ ေက်ာင္းၿခံစည္း႐ိုးမ်ား ျပဳျပင္ျခင္း၊ လမ္းသာယာေရးျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားသာ လုပ္ကိုင္ၾကၿပီး တကယ္လိုအပ္ေနသည့္ ေရျပႆနာကိုမူ ထိေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္းမရွိဟု လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ရပ္ကြက္ေနျပည္သူတစ္ဦးက ေ၀ဖန္သည္။

‘‘သိန္းတစ္ေထာင္ထဲကမွ ေရလိုအပ္ခ်က္မ်ားေနတဲ့ ေနရာေတြမွာ ေရကန္ေလးကန္နဲ႔ စက္ေရတြင္း တူးတာေတြေတာ့ လုပ္လိုက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ လူဦးေရမ်ားေတာ့ ရပ္ကြက္ေတြရဲ႕ ေရလိုအပ္ခ်က္ ကိုေတာ့ ျပည့္မီေအာင္ ျဖည့္မေပးႏိုင္ေသးဘူး။ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ထားတယ္။ ၂၀၁၅ ေရာက္ရင္ေတာ့ ေရသန္႔ေတြ ျဖန္႔ျဖဴးေပးႏိုင္မွာပါ’’ ဟု လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဉာဏ္၀င္းက ရွင္းျပသည္။

ယင္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ အ၀ီစိတြင္းေရမ်ားမွာ သံဓာတ္မ်ား လြန္ကဲေန၍ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ရန္ မသင့္ေသာ ေရမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေျခခံလူတန္းစားမ်ားေသာ ယင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက စီမံကိန္းမ်ားေရးဆဲြၿပီး ေရသန္႔ရရွိေရး ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္သည္ဟု ရပ္ကြက္ေနျပည္သူအခ်ဳိ႕က ဆိုသည္။

‘‘ကေလးေတြ ၀မ္းေလွ်ာတာ မေျပာနဲ႔၊ ေရက ျဖဴေနတဲ့အ၀တ္ေတာင္ ေလွ်ာ္ရင္၀ါသြားတယ္။ ေရခ်ဳိးၿပီးရင္ ခႏၶာကိုယ္ေတြ ယားက်န္ခဲ့တယ္။ ေရသန္႔၀ယ္သံုးရရင္လည္း မိသားစုမ်ားေတာ့ မသက္သာဘူး။ ဒါတြကို အစိုးရက မွ မလုပ္ေပးဘူးဆိုရင္ ဘယ္သူလုပ္ေပးေတာ့မွာလဲ’’ ဟု လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ ပင္လံုေစ်းအနီး တြင္ ေနထိုင္သူ ဦးသန္းထြဋ္က ဆိုသည္။

7Day Daily
No.349 Tuesday, April 8, 2014 

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...