ျမန္မာ ေနရွင္နယ္လိဂ္ ေရွ႕ခရီး
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဘာလံုး အားကစား နည္းကို အေပ်ာ္တမ္း စံနစ္မွ ဆုေၾကးစား စံနစ္သုိ႔ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွ စတင္ ေျပာင္းလဲ ခဲ့သည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ငါးႏွစ္ သက္တမ္း ျပည့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာေဘာလံုး အားကစား နည္းမွာ အာရွတြင္ ၁၉၅၀ မွ ၁၉၇၅ အထိ ၂၅ ႏွစ္တာ ေဘာလံုး ေခတ္တေခတ္ ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့ ဖူးသည္။
ယင္း ၂၅ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာလက္ေရြးစင္ ေဘာလံုးအသင္းသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကြ်န္းဆြယ္ အားကစား ပြဲတြင္ ၁၉၆၅၊ ၁၉၆၇၊ ၁၉၆၉ ၊ ၁၉၇၁၊ ၁၉၇၃ စသည့္ ႏွစ္မ်ားတြင္ ၅ ႀကိမ္ဆက္တုိက္ ေရႊတံဆိပ္ဆု ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၁ တြင္ ဒုတိယ တႀကိမ္၊ ၁၉၇၅ တြင္ တတိယတႀကိမ္ ရရွိခဲ့သည္။ ကြ်န္းဆြယ္ေခတ္တြင္ ျမန္မာေဘာလံုး အသင္း၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ဳိးကုိ မည္သည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကြ်န္းဆြယ္ႏိုင္ငံမ်ားမွာမွ ရရွိခဲ့ျခင္း မရိွၾကပါ။
အာရွအားကစားပြဲ ေဘာလံုးၿပိဳင္ပဲြတြင္ ၁၉၆၆ ႏွင့္ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ႏွစ္ႀကိမ္ဆက္တုိက္ ေရႊတံဆိပ္ ရရွိခဲ့ၿပီး ၁၉၅၄ တြင္ တတိယတႀကိမ္ ရရိွခဲ့သည္။ ယေန႔ထက္တုိင္ မည္သည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံ ကမွ အာရွဖလားတြင္ ပထမေနရာသုိ႔ မေရာက္ခဲ့ဘူးပါ။
၁၉၆၈ တြင္ က်င္းပသည့္ အာရွတံခြန္စုိက္ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲတြင္လည္း ဒုတိယတႀကိမ္ ရခဲ့သည္။
၁၉၇၂ တြင္က်င္းပသည့္ ျမဴးနစ္အုိလံပစ္ ကမၻာ့အုိလံပစ္ အားကစားပြဲ၊ ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲ၌လည္း ဆုိဗီယက္ ျပည္ေထာင္စု၊ မက္ဆီကုိႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ေျခရည္တူ ကစားခဲ့ႏိုင္သည္။ အာဖရိကတုိက္မွ ဆူဒန္အသင္းကုိ အႏုိင္ကစားႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ အသန္႔ရွင္းဆံုး အသင္းဆု ခ်ီးျမင့္ခံခဲ့ရသည္။
အာရွေဒသတြင္းမွ ႏိုင္ငံတကာ ဖိတ္ေခၚၿပိဳင္ပြဲမ်ား ျဖစ္သည့္ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတပတ္ခ်ဳံဟီး ေဘာလံုး ပဲြ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္သည့္ မာေဒးကား ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲ၊ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံတြင္ က်င္းပသည့္ ဂ်ကာတာဖလား ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပသည့္ ထုိင္းဘုရင္ေမြးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲတုိ႔တြင္ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ ေဘာလံုးအသင္းသည္ ဂုဏ္ျပဳခံ အသင္းတသင္းျဖစ္သည္။ ပါ၀င္ယွဥ္ ေပးပါရန္ အထူး ဖိတ္ၾကားျခင္း ခံခဲ့ရသည့္ အသင္း တသင္းလည္း ျဖစ္ခ့ဲသည္။ ဖိတ္ေခၚၿပိဳင္ပြဲမ်ားအားလံုးတြင္လည္း ျမန္မာလက္ေရြးစင္ ေဘာလံုး အသင္း သည္ ေျခစြမ္းျပႏိုင္ခဲ့သည္။ ေအာင္ျမင္မႈလည္း ရရွိခဲ့သည္။
ယေန႔ ကမၻာ့ဖလားေဘာလံုးပြဲမ်ား အထိ တက္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကသည့္ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ေျမာက္ ကုိရီးယား၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ အီရန္ စသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္လည္း ျမန္မာလက္ေရြးစင္ ေဘာလံုးအသင္းသည္ တန္းတူ၊ ရည္တူ၊ ေျခရည္တူ၊ အဆင့္တူ ကစားႏုိင္ခဲ့သည္။ အျပန္အလွန္ အ႐ံႈးမ်ားလည္း ရိွခဲ့သည္။
အာရွ အားကစားပြဲေတာ္ ေဘာလံုးၿပိဳင္ပဲြတြင္ ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ အီရန္အသင္းတုိ႔အား ျမန္မာလက္ေရြး စင္ ေဘာလံုးအသင္းက အႏုိင္ကစားခဲ့ဖူးသည္။
ေဘာလံုးသမားမ်ား
ေဘာလံုးအသင္းမ်ား ေအာင္ျမင္ၾကရသည့္ အဓိက အေၾကာင္းရင္းမ်ားထဲတြင္ ယင္းအသင္းတြင္ ပါ၀င္ ကစားခဲ့ ၾကသည့္ ေဘာလံုးသမားမ်ား သည္လည္း အေၾကာင္းရင္းတခု ျဖစ္သည္။
ထုိစဥ္က ျမန္မာလက္ေရြးစင္ ေဘာလံုးသမား အားလံုးနီးပါးမွာ ထူးခြ်န္ ထင္ရွားၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ အာရွ လက္ေရြးစင္မ်ား အျဖစ္ပင္ ေရြးခ်ယ္ခံရသည္။ အာရွလက္ေရြးစင္ အသင္း ကစားသမားမ်ား အျဖစ္ ခင္ေမာင္ထြန္းႏွင့္ ဗဟာဒူးတုိ႔သည္ အဂၤလန္မွ ေၾကးစားကလပ္အသင္းႏွင့္ ေျခစမ္းကစားခဲ့ဖူး ၾကသည္။
လူငယ္
ထုိစဥ္က အာရွတုိက္တြင္ လက္ေရြးစင္ ေဘာလံုးအသင္းမ်ား အတြက္ ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အသက္ ၂၀ ေအာက္ လူငယ္ ေဘာလံုးပြဲ ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးတည္းသာ ရွိသည္။ ျမန္မာ လူငယ္ေဘာလံုး အသင္းသည္ ျမန္မာလက္ ေရြးစင္ အသင္းထက္ ေစာ၍ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၆၁ အာရွလူငယ္ ေဘာလုံး ၿပိဳင္ပြဲတြင္ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ပူးတြဲခ်န္ပီယံ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာ ေဘာလံုးေလာက အတြက္ ကနဦး ပထမဆံုး ေရြတံဆိပ္ကို ဆြတ္ခူးႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ လူငယ္ေဘာလံုး အသင္း၏ အဓိက ၿပိဳင္ဘက္ အသင္းမွာ အစၥေရးလူငယ္ အသင္းျဖစ္သည္။ အစၥေရးႏုိင္ငံမွာ အာရွတုိက္ထဲတြင္ ရွိလင့္ကစား ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အားကစား လႈပ္ရွားမႈ မ်ားကုိ ဥေရာပတုိက္ႏွင့္ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းခဲ့ရ သည္။ ထုိသုိ႔ ပူးေပါင္းလုိက္ရေသာ အက်ဳိးေက်းဇူးမွာ အစၥေရးႏိုင္ငံ၏ အားကစားအဆင့္အတန္း တုိးတက္သြားျခင္း ပင္ ျဖစ္သည္။
၁၉၅၀ မွ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အားကစား လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားမွ စတင္သည္။ စာသင္ေက်ာင္းတုိင္း လုိလုိတြင္ ကာယပညာ ဆရာမ်ား ရိွၾကသည္။ ယင္း ကာယပညာ ဆရာအမ်ားစုမွာ ေဘာလံုးႏွင့္ ဘတ္စကက္ အားကစားနည္း တုိ႔တြင္ စိတ္ပါ၀င္စားၾကသည္။
ယင္း ကာယပညာ ဆရာမ်ား ေက်းဇူးေၾကာင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားမွ အားကစားသမားေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္မည့္ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။ ေက်ာက္႐ုိင္းေလးမ်ားကုိ သက္ဆုိင္ရာ ေကာလိပ္၊ တကၠသိုလ္ႏွင့္ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ားက ေသြးလုိက္ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္ အားကုိး၊ အားထား ျပဳေလာက္သည့္ အားကစားသမားေကာင္း မ်ား ေပၚထြက္လာသည့္ အထဲတြင္ ေဘာလံုး အားကစား သမားမ်ားလည္း အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။
ထုိစဥ္က ရွိခဲ့သည့္ ေက်ာင္းေပါင္းစံု ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲ၊ ေကာလိပ္ႏွင့္ တကၠသိုလ္ေပါင္းစံု ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲ တို႔မွာ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ေပ်ာက္ကြယ္ကုန္သည္။ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားႏွင့္အတူ အထူးသျဖင့္ အထက္တန္းေက်ာင္း မ်ားမွ ကာယ ပညာဆရာ၊ ဆရာမတို႔၏ အခန္းက႑ မွာလည္း ေမွးမွိန္သြားသည္။
၁၉၈၁ ခုႏွစ္၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ၊ မနီလာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ (၁၁)ႀကိမ္ေျမာက္၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ (11th Sea Games, Manila) ဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနား က်င္းပစဥ္ ျမန္မာ့အားကစား အဖြဲ႕ ခ်ီတက္လာပံု
စာသင္ေက်ာင္းမ်ားရွိ ကစားကြင္းေဘးတြင္ ေစ်းဆိုင္ခန္းမ်ား ေပၚလာသည္။ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ား အားလပ္ခ်ိန္ ကစားရမည့္ အားကစားကြင္း ေနရာလည္း က်ဥ္းေျမာင္းလာသည္။ ထို႔အျပင္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားမွာ လည္း အားလပ္ခ်ိန္မ်ားကို အားကစားကြင္း၊ အားကစား႐ုံမ်ားထဲတြင္ အသုံးမခ်ၾကေတာ့ဘဲ က်ဴရွင္မ်ား၊ သီးသန္႔ စာသင္၀ိုင္းမ်ားတို႔တြင္သာ အခ်ိန္ေပးၾက ေတာ့သည္။
အားကစားဟူသည္မွာ လူငယ္မ်ားအတြက္သာ ျဖစ္သည္။ လူငယ္ အမ်ားစုႀကီးက အားကစားႏွင့္ ကင္းကြာ လာသည့္အခါ အားကစား တိုးတက္မႈ မရွိသည္မွာ မဆန္းေတာ့ ဟု ဆိုရမည္သာ ျဖစ္သည္။
ေၾကးစားတန္း
အားကစားကို ၀ါသနာထုံသူ လူငယ္ အနည္းစုမွာလည္း အားကစားပစၥည္း မျပည့္မစုံ လိုအပ္သည့္ အာဟာရ ခ်ဳိ႕ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ျဖင့္ အားကစားကို လိုက္စားေနၾကရသည္။ အထူးသျဖင့္ ေဘာလုံးေလာကတြင္ ျဖစ္သည္။ အစိုးရဌာန ေဘာလုံးအသင္းမ်ားတြင္ တလလ်င္ ျမန္မာက်ပ္ေငြ တသိန္းပင္ မရွိသည့္ ေထာက္ပံ့ေငြမ်ားျဖင့္ ေဘာလုံးကို ခုံမင္စြာ ကစားခဲ့ၾကရသည္။ ေဘာလုံးသမားမ်ား ႀကဳံလွီလာေသာအခါ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးအသင္းလည္း ပိန္ခ်ဳံးလာေတာ့ သည္။
ႏိုင္ငံတကာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ပ်ဳိတိုင္းႀကိဳက္သည့္ ႏွင္းဆီခိုင္ မဟုတ္ဘဲ ၿပိဳင္တိုင္းရႈံးသည့္ ေဘာလုံး အသင္း ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ အတြင္း က်င္းပသည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားပြဲ၊ ေဘာလုံး ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာလက္ေရြးစင္ အသင္းႀကီးက ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ ေငြတံဆိပ္ ရဖူးသည္ ကလြဲ၍ က်န္ပြဲတိုင္း ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ပါ။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ဆီးဂိမ္း ေဘာလုံးၿပိဳင္ပြဲကို အသက္ ၂၃ ႏွစ္ႏွင့္ေအာက္ ဟူ၍ အသက္ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ ခဲ့သည္။ ျမန္မာ ယူ ၂၃ အသင္း တႀကိမ္တခါမွ ေရႊတံဆိပ္ ဆြတ္ခူးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါ။ ယင္း ရႈံးနိမ့္မႈမ်ား၏ အဓိက အေၾကာင္း ရင္းမွာ ေဘာလုံးသမားမ်ား ရွားပါးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သလို ေဘာလုံး သမားမ်ားမွာလည္း ငါ့၀မ္းပူဆာ မေနသာသည့္ အျဖစ္မ်ဳိး ေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ သုံးသပ္မိေသာ ေဘာလုံးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေဘာလုံးႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနသူ အားလုံးအတြက္ တစိတ္တေဒသ ဘ၀ဖူလုံေရး စဥ္းစားလုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္လာသည္။ အလကား ပဲတင္းလိုလို လုပ္ေဆာင္ေနၾကရသည့္ ေဘာလုံး လႈပ္ရွားမႈမွ ေန၍ ေၾကးစားတန္း ေဘာလုံးေခတ္ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွ စတင္ ထူေထာင္ခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံတကာတြင္ က်င့္သုံးေနႀကၿပီ ျဖစ္သည့္ လိဂ္ၿပိဳင္ပြဲ စနစ္ကို စတင္ခဲ့သည္။ ေၾကးစားတန္း ေဘာလုံး ကလပ္အသင္း မ်ား ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ Pro ေဘာလုံးသမားတဦး၏ လစာမ်ားမွာလည္း ကနဦး စတင္စဥ္က အနည္းဆုံး သုံးသိန္းမွ က်ပ္ သိန္း ၂၀ အထိ ရွိခဲ့ဖူးသည္။
ေနပူပူ၊ မုိးရြာရြာ အခ်ိန္ကာလမေရြး ဟိုလူကဆဲ၊ ဒီလူကဆဲတိုင္း ခံေနၾကရၿပီး ခရီးစရိတ္သာသာ ေထာက္ပံ့ေၾကး ရခဲ့ၾကသည့္ ဒိုင္လူႀကီးမ်ားကိုလည္း သင့္တင့္မွ်တ လုံေလာက္သည္ အထိ ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ား တိုးေပးခဲ့သည္။
ေဘာလုံးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကိုယ္တတ္ကၽြမ္းသည့္ ပညာရပ္ျဖင့္ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း ျပဳသူအားလုံး ကိုလည္း ေထာက္ပံ့ကူညီ ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္သို႔ မေရာက္ေသးသည္ ကေတာ့ အမွန္ပင္ ျဖစ္သည္။
သက္တမ္းအားျဖင့္ ၅ ႏွစ္ ၾကာျမင့္လာၿပီ ျဖစ္ေသာ ေၾကးစားတန္း ကလပ္အသင္းမ်ားသာ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ လ်က္ရွိသည့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသားလိဂ္ကို အမွန္တကယ္ ေဘာလုံးၿပိဳင္ပြဲ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ ေဘာလုံးႏွင့္ ပတ္သက္သူ အားလုံး အျပင္ တာ၀န္ရွိသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကပါ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမွ သာလ်င္ ျမန္မာ့ေဘာလုံး အဆင့္အတန္း တိုးတက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေၾကးစား ကလပ္ အသင္းမ်ားကလည္း ႏုိင္ငံတကာမွ ေၾကးစားတန္း ကလပ္ အသင္းမ်ားႏွင့္ တန္းတူညီတူ အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ အထူးႀကိဳးစား ျပဳျပင္သြားၾကဖို႔ လိုသည္။
မူလ ကနဦးက ျမန္မာေနရွင္နယ္လိဂ္တြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမည့္ အသင္းမ်ား အတြက္ သတ္မွတ္ ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားကို ကလပ္အသင္းမ်ားက မည္မွ် လုိက္နာက်င့္သုံးေနသည္ ကိုလည္း ျပန္လည္သုံးသပ္ၾကဖို႔ အခ်ိန္တန္ ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
တဖန္ ႏိုင္ငံတကာ လိဂ္မ်ားတြင္ က်င့္သုံးေနသည့္ Pro နည္းစနစ္မ်ား၊ စည္းကမ္းမ်ား၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း မ်ားကို ေလ့လာၿပီး မိမိတို႔၏ ျမန္မာအမ်ိဳးသားလိဂ္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ အက်ိဳးရွိရွိ အသုံးခ်ဖို႔လည္း လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
၅ ႏွစ္တာ သက္တမ္း အတြင္း ႀကဳံေတြ႕ရသည့္ ေအာင္ျမင္မႈ၊ ဆုံးရႈံးမႈမ်ားကို သုံးသပ္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အလယ္တြင္ ထည္၀ါခန္႔ညားေသာ ေဘာလုံး လိဂ္ၿပိဳင္ပြဲႀကီးတခု အျဖစ္သို႔ ေရာက္ေအာင္ ကိုယ္စြမ္း ရွိသမွ်၊ ဉာဏ္စြမ္း ရွိသမွ် ေဆာင္ရြက္ေပးၾကမွသာလ်င္ ျမန္မာေဘာလုံး ေလာက၏ ေရွ႕ခရီးလမ္း ေျဖာင့္တန္းသာယာ ေပလိမ့္မည္ဟု တင္ျပခ်င္ေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ာ။ ။
စာသင္ေက်ာင္းမ်ားရွိ ကစားကြင္းေဘးတြင္ ေစ်းဆိုင္ခန္းမ်ား ေပၚလာသည္။ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ား အားလပ္ခ်ိန္ ကစားရမည့္ အားကစားကြင္း ေနရာလည္း က်ဥ္းေျမာင္းလာသည္။ ထို႔အျပင္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားမွာ လည္း အားလပ္ခ်ိန္မ်ားကို အားကစားကြင္း၊ အားကစား႐ုံမ်ားထဲတြင္ အသုံးမခ်ၾကေတာ့ဘဲ က်ဴရွင္မ်ား၊ သီးသန္႔ စာသင္၀ိုင္းမ်ားတို႔တြင္သာ အခ်ိန္ေပးၾက ေတာ့သည္။
အားကစားဟူသည္မွာ လူငယ္မ်ားအတြက္သာ ျဖစ္သည္။ လူငယ္ အမ်ားစုႀကီးက အားကစားႏွင့္ ကင္းကြာ လာသည့္အခါ အားကစား တိုးတက္မႈ မရွိသည္မွာ မဆန္းေတာ့ ဟု ဆိုရမည္သာ ျဖစ္သည္။
ေၾကးစားတန္း
အားကစားကို ၀ါသနာထုံသူ လူငယ္ အနည္းစုမွာလည္း အားကစားပစၥည္း မျပည့္မစုံ လိုအပ္သည့္ အာဟာရ ခ်ဳိ႕ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ျဖင့္ အားကစားကို လိုက္စားေနၾကရသည္။ အထူးသျဖင့္ ေဘာလုံးေလာကတြင္ ျဖစ္သည္။ အစိုးရဌာန ေဘာလုံးအသင္းမ်ားတြင္ တလလ်င္ ျမန္မာက်ပ္ေငြ တသိန္းပင္ မရွိသည့္ ေထာက္ပံ့ေငြမ်ားျဖင့္ ေဘာလုံးကို ခုံမင္စြာ ကစားခဲ့ၾကရသည္။ ေဘာလုံးသမားမ်ား ႀကဳံလွီလာေသာအခါ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးအသင္းလည္း ပိန္ခ်ဳံးလာေတာ့ သည္။
ႏိုင္ငံတကာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ပ်ဳိတိုင္းႀကိဳက္သည့္ ႏွင္းဆီခိုင္ မဟုတ္ဘဲ ၿပိဳင္တိုင္းရႈံးသည့္ ေဘာလုံး အသင္း ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ အတြင္း က်င္းပသည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားပြဲ၊ ေဘာလုံး ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာလက္ေရြးစင္ အသင္းႀကီးက ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ ေငြတံဆိပ္ ရဖူးသည္ ကလြဲ၍ က်န္ပြဲတိုင္း ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ပါ။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ဆီးဂိမ္း ေဘာလုံးၿပိဳင္ပြဲကို အသက္ ၂၃ ႏွစ္ႏွင့္ေအာက္ ဟူ၍ အသက္ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ ခဲ့သည္။ ျမန္မာ ယူ ၂၃ အသင္း တႀကိမ္တခါမွ ေရႊတံဆိပ္ ဆြတ္ခူးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါ။ ယင္း ရႈံးနိမ့္မႈမ်ား၏ အဓိက အေၾကာင္း ရင္းမွာ ေဘာလုံးသမားမ်ား ရွားပါးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သလို ေဘာလုံး သမားမ်ားမွာလည္း ငါ့၀မ္းပူဆာ မေနသာသည့္ အျဖစ္မ်ဳိး ေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ သုံးသပ္မိေသာ ေဘာလုံးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေဘာလုံးႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနသူ အားလုံးအတြက္ တစိတ္တေဒသ ဘ၀ဖူလုံေရး စဥ္းစားလုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္လာသည္။ အလကား ပဲတင္းလိုလို လုပ္ေဆာင္ေနၾကရသည့္ ေဘာလုံး လႈပ္ရွားမႈမွ ေန၍ ေၾကးစားတန္း ေဘာလုံးေခတ္ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွ စတင္ ထူေထာင္ခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံတကာတြင္ က်င့္သုံးေနႀကၿပီ ျဖစ္သည့္ လိဂ္ၿပိဳင္ပြဲ စနစ္ကို စတင္ခဲ့သည္။ ေၾကးစားတန္း ေဘာလုံး ကလပ္အသင္း မ်ား ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ Pro ေဘာလုံးသမားတဦး၏ လစာမ်ားမွာလည္း ကနဦး စတင္စဥ္က အနည္းဆုံး သုံးသိန္းမွ က်ပ္ သိန္း ၂၀ အထိ ရွိခဲ့ဖူးသည္။
ေနပူပူ၊ မုိးရြာရြာ အခ်ိန္ကာလမေရြး ဟိုလူကဆဲ၊ ဒီလူကဆဲတိုင္း ခံေနၾကရၿပီး ခရီးစရိတ္သာသာ ေထာက္ပံ့ေၾကး ရခဲ့ၾကသည့္ ဒိုင္လူႀကီးမ်ားကိုလည္း သင့္တင့္မွ်တ လုံေလာက္သည္ အထိ ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ား တိုးေပးခဲ့သည္။
ေဘာလုံးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကိုယ္တတ္ကၽြမ္းသည့္ ပညာရပ္ျဖင့္ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း ျပဳသူအားလုံး ကိုလည္း ေထာက္ပံ့ကူညီ ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္သို႔ မေရာက္ေသးသည္ ကေတာ့ အမွန္ပင္ ျဖစ္သည္။
သက္တမ္းအားျဖင့္ ၅ ႏွစ္ ၾကာျမင့္လာၿပီ ျဖစ္ေသာ ေၾကးစားတန္း ကလပ္အသင္းမ်ားသာ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ လ်က္ရွိသည့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသားလိဂ္ကို အမွန္တကယ္ ေဘာလုံးၿပိဳင္ပြဲ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ ေဘာလုံးႏွင့္ ပတ္သက္သူ အားလုံး အျပင္ တာ၀န္ရွိသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကပါ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမွ သာလ်င္ ျမန္မာ့ေဘာလုံး အဆင့္အတန္း တိုးတက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေၾကးစား ကလပ္ အသင္းမ်ားကလည္း ႏုိင္ငံတကာမွ ေၾကးစားတန္း ကလပ္ အသင္းမ်ားႏွင့္ တန္းတူညီတူ အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ အထူးႀကိဳးစား ျပဳျပင္သြားၾကဖို႔ လိုသည္။
မူလ ကနဦးက ျမန္မာေနရွင္နယ္လိဂ္တြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမည့္ အသင္းမ်ား အတြက္ သတ္မွတ္ ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားကို ကလပ္အသင္းမ်ားက မည္မွ် လုိက္နာက်င့္သုံးေနသည္ ကိုလည္း ျပန္လည္သုံးသပ္ၾကဖို႔ အခ်ိန္တန္ ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
တဖန္ ႏိုင္ငံတကာ လိဂ္မ်ားတြင္ က်င့္သုံးေနသည့္ Pro နည္းစနစ္မ်ား၊ စည္းကမ္းမ်ား၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း မ်ားကို ေလ့လာၿပီး မိမိတို႔၏ ျမန္မာအမ်ိဳးသားလိဂ္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ အက်ိဳးရွိရွိ အသုံးခ်ဖို႔လည္း လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
၅ ႏွစ္တာ သက္တမ္း အတြင္း ႀကဳံေတြ႕ရသည့္ ေအာင္ျမင္မႈ၊ ဆုံးရႈံးမႈမ်ားကို သုံးသပ္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အလယ္တြင္ ထည္၀ါခန္႔ညားေသာ ေဘာလုံး လိဂ္ၿပိဳင္ပြဲႀကီးတခု အျဖစ္သို႔ ေရာက္ေအာင္ ကိုယ္စြမ္း ရွိသမွ်၊ ဉာဏ္စြမ္း ရွိသမွ် ေဆာင္ရြက္ေပးၾကမွသာလ်င္ ျမန္မာေဘာလုံး ေလာက၏ ေရွ႕ခရီးလမ္း ေျဖာင့္တန္းသာယာ ေပလိမ့္မည္ဟု တင္ျပခ်င္ေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ာ။ ။
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook