ရိုးရိုးေမြးျခင္းႏွင့္ ခြဲေမြးျခင္းတို ့၏ အားသာခ်က္၊ အားနဲခ်က္မ်ား
ကေလးေတြအတြက္ လူ ့ေလာကကို ၀င္လာဖို ့ နည္းလမ္း၂သြယ္ရွိပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီး အေနနဲ ့ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ေနရင္ ရိုးရိုးေမြးလို ့ရသလို က်န္းမာေရး အားနဲခ်က္ ရွိေန ရင္ေတာ့ ခြဲေမြး ရေလ့ရွိပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ မိခင္ေရာ ကေလးပါ က်န္းက်န္းမာမာနဲ ့ အသက္ရွင္ သန္ေနဖို ့ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခုေနာက္ပိုင္း မွာေတာ့ ရိုးရိုးေမြးနိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေနေပမယ့္လည္း အလွမပ်က္ခ်င္လို ့ ခြဲေမြးၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးဦးေရဟာ မ်ားသည္ထက္မ်ားလာျပီး ခြဲေမြးတာကိုက ဖက္ရွင္လိုျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ပညာရွင္မ်ားက ရိုးရိုးေမြးျခင္းနဲ ့ ခြဲေမြးျခင္း တို ့ရဲ ့ အားသာခ်က္၊ အားနဲခ်က္ေတြကို နွိဴင္းယွဥ္ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
အမႊာပူးေမြးမယ္၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးတိုးေတြလို က်န္းမာေရး အားနဲခ်က္ရွိမယ္၊ HIV ေ၀ဒနာသည္ျဖစ္ေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ အခ်င္းနဲ ့ပါတ္သက္တဲ့ျပႆနာေတြ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ ခြဲေမြးရေလ့ရွိျပီး ကာယကံရွင္ကိုလည္း သူခြဲေမြးမွ ရမယ္ဆိုတာကို ၾကိဳတင္အသိေပးထားေလ့ ရွိပါတယ္။ ကေလးအရြယ္ ၾကီးလြန္းျပီး မိခင္ တင္ပဆံု က်ဥ္းလြန္းရင္လည္းေကာင္း၊ ကေလးက ေမြးလမ္းေၾကာင္းကို ေခါင္းမတည္ထားသလို အဲဒီ လိုေခါင္းတည္လာေအာင္ အျပင္ကေနလွည့္ေပးတာ ကလည္း မေအာင္ျမင္ရင္လည္းေကာင္း ခြဲေမြးရပါ တယ္။ တစ္ခါတေလ ေမြးခန္းထဲကိုေရာက္ျပီးမွ ကေလးေအာက္စီ ဂ်င္ မရေတာ့တဲ့ ျပႆနာမ်ိဳးျဖစ္ျပီး အေရးေပၚခြဲေမြး လိုက္ရတာလည္း ရွိပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း မွာေတာ့ လိုအပ္လို ့ခြဲေမြးရတဲ့အျပင္ ေမြး လူနာရဲ ့ေတာင္းဆိုခ်က္နဲ ့ ခြဲေမြးေပးရတာေတြ ပိုမ်ားလာ တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
က်န္းမာေရးရွဳေထာင့္ကေနၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ခြဲေမြးတာဟာ ရိုးရိုးေမြးတာထက္ပိုျပီး ေဘးအႏၱရယ္ ကင္း တယ္လို ့ထင္ရေပမယ့္ ခြဲေမြးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာနိုင္တဲ့ အက်ိဳးဆက္အႏၱရယ္ေတြ ရွိေနတာ အမွန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ခြဲေမြးတယ္ဆိုတာ လူနာရဲ ့၀မ္းဗိုက္ကို ဖြင့္ရပါတယ္။ သားအိမ္ကို ဆက္ျပီးဖြင့္ရပါတယ္။ ကေလးကို ဆြဲထုတ္ရပါ တယ္။ ျပီးရင္ သားအိမ္နဲ ့၀မ္းဗိုက္ကို ျပန္ပိတ္ရပါတယ္။ ဒါဟာ အၾကီးစားခြဲစိပ္မႈ တစ္ခုျဖစ္ ပါတယ္။ တျခား အၾကီး စား ခြဲစိပ္မႈေတြလိုပဲ လူနာကိုအသက္အႏၱရယ္ျဖစ္ေစနိုင္ျပီး ဒီေနရာမွာ အသက္ ၂ေခ်ာင္းကိစၥကို ေျပာေနတာျဖစ္ပါ တယ္။
ရိုးရိုးေမြးရတာ ပိုျပီးမိခင္ဆန္တယ္လို ့ ခံစားရပါတယ္။ ကိုယ္နဲ ့အတူ ၉လလံုးလံုးအတူရွိေနတဲ့ကေလးကို ကိုယ့္ရဲ ့ အားနဲ ့ပဲ လူ ့ေလာကထဲ ကိုေရာက္ေအာင္ တြန္းပို ့ေပးရတာ တစ္ကယ္ပဲ ပီတိျဖစ္စရာပါ။ မိခင္နဲ ့ကေလးရဲ ့ သံေယာဇဥ္ကိုလည္း အမ်ားၾကီး ပိုေစနိုင္လိမ့္မယ္လို ့ ယံုၾကည္ပါတယ္ဟု ရိုးရိုးေမြး ဖြားျခင္းကိုသာ ဦးစားေပး ေရြး ခ်ယ္ခဲ့သူ ကေလး ၆ ဦး မိခင္တစ္ဦးက ေျပာျပပါတယ္။
ကိုယ့္ကေလးကိုယ္ ဘယ္လိုေမြးမယ္ဆုိတာ မိခင္ေလာင္းရဲ ့ကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရးပဲ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ အသက္ ၂ေခ်ာင္းနဲ ့ဆိုင္တဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ကၽြန္မတို ့ကိုယ္တိုင္ပဲ ခ်မွတ္ခ်င္ပါတယ္။ ခြဲေမြးတဲ့အခါ မိခင္ တစ္ခုခုျဖစ္သြား တယ္ ထားအံုးေတာ့၊ ကေလးကေတာ့ အသက္ရွင္မွာ အမွန္ပါပဲ။ ကၽြန္မတို ့ခြဲေမြး ဖို ့ေရြးခ်ယ္တယ္ ဆိုတာ ကေလးကို အမွန္တစ္ကယ္ခ်စ္လို ့ပါ။ အလွအပနဲ ့ မဆိုင္ပါဘူးလို ့လည္း မိမိ က်န္းမာေရးအေျခအေနကို စိတ္မခ်လို ့ သားဦး ကို ခြဲေမြးထားတဲ့ မိခင္အသစ္စက္စက္ တစ္ဦးက လည္း ေျပာျပပါတယ္။
နွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ မိသားစုအသိုင္းအ၀ိုင္း ဘယ္ေလာက္ပဲၾကီးၾကီး၊ တစ္ေန ့တာကုန္ဆံုးသြားျပီး ညအေမွာင္ ဖံုးလႊမ္းသြား တဲ့အခါ ကၽြန္မရဲ ့ခင္ပြန္းသည္ပဲ ကၽြန္မအနားမွာ ရွိေပးနိုင္တာပါ။ သူ ့အတြက္ ကၽြန္မ တာ၀န္ေက်ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မရဲ ့ ခႏၶာကိုယ္အလွကို ထိန္းသိမ္းတဲ့အေနနဲ ့ ကိုယ္ပဲအနာခံျပီး ခြဲေမြးဖို ့ေရြးခ်ယ္တာျဖစ္ပါတယ္လို ့ တမင္တကာ ခြဲေမြးဖို ့ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ကလည္း ေျပာျပပါတယ္။
ရိုးရိုးေမြးျခင္း၏ အားသာခ်က္မ်ား။ ေဆးရံုတက္ခ်ိန္ တိုေတာင္းျပီး အနာက်က္ခ်ိန္ အမ်ားၾကီးပိုျမန္ပါ တယ္။ ႏိုင္ငံ တကာမွာ ရိုးရိုးေမြးလူနာကို ေဆးရံုေပၚမွာ ၂၄နာရီကေန ၄၈နာရီအထိိပဲ ထားပါတယ္။ ခြဲေမြးထားသလိုမ်ိဳး ေသြးထြက္လြန္ျခင္း၊ ၀မ္းဗိုက္မွာ ခြဲဒဏ္ရာေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ အမာ ရြတ္ျဖစ္ေပၚျခင္း၊ ေမးေဆး ဒဏ္ေၾကာင့္ ေမ့တတ္ လာျခင္း၊ ေမ့ေဆးထိုးတားတဲ့ေနရာမွာ အျမဲနာေနျခင္း တို ့ကို ခံစားရမွာမဟုတ္တဲ့အျပင္ ခြဲလူနာ လုပ္နိုင္မွာမဟုတ္တဲ့ ကိုယ့္ရင္ေသြးေလးကိုရင္ခြင္ပိုက္ျပီး နို ့ခ်ိဳတိုက္ေကၽြးတာကိုလည္း ခ်က္ျခင္းျပဳလုပ္နုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရုိးရိုးေမြးျခင္း၏ အားနဲခ်က္မ်ား။ မိန္းမကိုယ္ ပတ္ပတ္လည္က အေရျပားနဲ ့တစ္ရွဳးေတြ စုတ္ျပဲသြားနိုင္ပါ တယ္။ ဒါေတြကို ျပန္ခ်ဳပ္ရတဲ့အခါ တင္ပဆံုၾကြက္သားမွာ ဒဏ္ျဖစ္သြားနိုင္ျပီး ဆီး၊ ၀မ္းထိန္းရ ခက္သြားနိုင္ ပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးလိုက္တိုင္း၊ ရယ္လိုက္တိုင္း ဆီးထြက္က်တဲ့အမ်ိဳးသမီးအမ်ားဟုဟာ ရိုးရိုးေမြးျပီး မိန္းမကိုယ္ကို ျပန္ခ်ဳပ္ ထားရသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မိန္းမကိုယ္နဲ ့စအိုအၾကား ကာလရွည္ၾကာ နာက်င္ေနတတ္တဲ့အတြက္ မိမိ ခင္ပြန္းအေပၚ သိပ္စိတ္မရွည္ ခ်င္ေတာ့ပါဘူး။
ရိုးရိုးေမြးျခင္း၏ ကေလးအေပၚသက္ေရာက္ေသာ အက်ိဳးအျပစ္မ်ား။ မိခင္က ခ်က္ျခင္းဆိုသလို ေထြးေပြ ့ ယုယ နို ့ခ်ိဳတိုက္ေကၽြးနိုင္ပါတယ္။ ညွစ္ျပီးေမြးတဲ့အခါ ကေလးရဲ ့အဆုပ္ထဲေရာက္ေနတဲ့ ေရတြကိုလည္း ညွစ္ထုတ္ေပး လိုက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေမြးျပီးတာနဲ ့ ကေလးက မြန္းမေနဘဲ ေအာက္စီဂ်င္ခ်က္ျခင္း ရွဴနိုင္မွာျဖစ္လို ့ ဦးေနွာက္ကို ထိခိုက္မႈ နဲေစနိုင္ပါတယ္။ မိခင္ရဲ ့ေမြးလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ကေန ခႏၶာကိုယ္ အတြက္လိုအပ္တဲ့ ဘက္တီးရီး ယား ေတြ ကူးစက္လာတာမို ့ ျပင္ပကမၻာကို ခံနိုင္ရည္ရွိတဲ့ ခုခံအား တစ္ခါတည္း ပါလာေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမြးဖြားခ်ိန္ ၾကာျမင့္ေနမယ္ဆိုရင္ ကေလးကို ညွပ္နဲ ့ဆြဲထုတ္ရတာ ရွိတတ္ျပီး ဦးေခါင္းခြံပံုပ်က္တာ၊ အခန္ ့မသင့္ရင္ ကိုယ္လက္ အဂၤါထိခိုက္တာ တို ့ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
ခြဲေမြးျခင္း၏အားသာခ်က္မ်ား။ ရိုးရိုးေမြးနိုင္ရဲ ့သားနဲ ့ ခြဲေမြးမယ္ဆိုရင္ အားသာခ်က္ အေထြအထူး မရွိပါဘူး။
ခြဲေမြးျခင္း၏အားနဲခ်က္မ်ား။ ေဆးရံုမွာ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ကုသခံရပါတယ္။ အနဲဆံုး ၄ရက္ပါပဲ။ နာက်င္ မႈ၊ ေယာင္ ရမ္းမႈေတြကို လနဲ ့ခ်ီ ခံရနိုင္ပါတယ္။ ေသြးထြက္မ်ားတဲ့အတြက္ ေသြးသြင္းရတာျဖစ္လို ့ မလို လားအပ္တဲ့ ကူးစက္မႈ ေတြ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အစာအိမ္၊ ဆီးအိမ္ေတြကို ထိမိရွမိတတ္တဲ့အတြက္ အသက္ အႏၱရယ္မျဖစ္ေတာင္ တစ္သက္ လံုး တေျမ့ေျမ့နဲ ့ေလာင္ေနမယ့္ အတြင္းမီးကို ျငိမ္းေနရနိုင္ပါတယ္။ ကေလးကိုလည္း နို ့ခ်က္ျခင္းတိုက္နိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၀မ္းဗိုက္မွာ ခြဲဒဏ္ရာ အမာရြတ္ၾကီး ျဖစ္က်န္ေန ပါလိ္မ့္မယ္။ ဒဏ္ရာလံုး၀ေပ်ာက္ကင္းဖို ့ ၂လအနဲဆံုး ၾကာျမင့္မွာျဖစ္ျပီး ခင္ပြန္းသည္အေပၚ ေတာ္ေတာ္နဲ ့ တာ၀န္ေက်နိုင္အံုးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရိုးရိုးေမြးတာထက္ ခြဲေမြး တဲ့အခါမွာ မိခင္ေသဆံုးနိုင္ေခ် ၃ဆပိုမ်ား ပါတယ္။
တစ္ခါခြဲေမြးျပီးရင္ ေနာက္အေခါက္ေတြလည္း ခြဲေမြးရတာ့မွာပါ။ ဒါ့အျပင္ ဒုတိယကေလးကို ကိုယ္ ၀န္ေဆာင္ ထားတဲ့အခါ သားအိမ္ခ်ဳပ္ရိုးေျပ သြားနိုင္ပါေသးတယ္။ မိခင္ေရာကေလးပါ အသက္ အႏၱရယ္ရွိပါတယ္။
ခြဲေမြးျခင္း၏ ကေလးအေပၚ သက္ေရာက္ေသာ အက်ိဳးအျပစ္မ်ား။ ေမြးျပီးျပီးျခင္း အဆုပ္ထဲ မွာေရရွိေန တဲ့အတြက္ အသက္မရွဴနိုင္ပါ။ အမ်ားစုမွာ အဆုပ္အေအးပတ္ေရာဂါ ရသြားပါတယ္။ ခြဲေမြးထားတဲ့ ကေလးေတြဟာ အ၀လြန္ တတ္ၾကပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကို မသိရေသးပါဘူး။ အက်ိဳးကေတာ့ တစ္ခုပဲ ရွိပါတယ္။ ခြဲေမြးတဲ့အခါမွာလို အခန္ ့မသင့္လို ့ဆိုျပီး ညွပ္နဲ ့ဆြဲထုတ္ခံရမွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ဦးေခါင္းမွာ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ ကင္းေနပါလိမ့္ မယ္ဆိုတာကို ေလ့လာေရးသား တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
Lashio News Diary
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+